Düşman: en yeniler yorumlar

Senaryosunu, Nobel Edebiyat Ödüllü edebiyatçı José Saramago'nun "The Double" (2002) isimli romanından uyarlayarak Javier Gullón'un yazdığı ve yönetmen koltuğunda da Kanadalı sinemacı Denis Villeneuve'nun oturduğu "Enemy"; gizemini sonuna kadar koruyan psikolojik bir gerilim olarak geliyor karşımıza...

Gelin isterseniz; oldukça düşük bir bütçeyle çekilmiş olduğu her halinden belli olmasına karşın, Jake Gyllenhaal ile Mélanie Laurent'nin performans ve popülaritelerine yaslanılmak suretiyle sinemaseverlerinin ilgisinin uyandırılmaya çalışıldığı bu filme biraz daha yakından bakalım...

***

Film:

"Kaos, henüz çözülememiş bir düzendir..."

Sloganı ile başlar...

***

Bir üniversitede tarih profesörü olan Adam Bell (Jake Gyllenhaal), Toronto'daki yeni dairesinde; okul ile ev arasındaki günlük gidip gelmeler ve sevgilisi Mary (Mélanie Laurent) ile sevişmelerden ibaret rutiniyle, son derece sakin ve bir o kadar da monoton bir hayat yaşamaktadır...

Bir gün, yaptıkları sohbet esnasında okuldaki meslektaşlarından biri (Joshua Peace) Adam'a; bir videocudan kiralayabileceği, "Where There's a Will There's a Way" isimli filmi izlemesini önerir...

***

Önceleri bu öneriyi pek önemsemese de Adam, söz konusu filmi gecenin bir yarısı uyanarak gayri ihtiyari bir biçimde izlediğinde; oteldeki komi karakterini canlandıran figüran oyunculardan birisinin, kendisine ikiziymişçesine benzediğini fark eder...

Bunun üzerine filmin castingini araştırmaya başlayan Adam; aynı oyuncunun rol aldığı diğer iki filmin kasetlerini de, koşturarak gittiği videocudan (Darryl Dinn) kiralayarak temin eder...

Evet...

Oturup bu kasetlerin her ikisini de titizlikle seyrederek kontrol ettiğinde Adam, bu adamın gerçekten de birebir kendisine benzediğini tespit etmiş olur...

***

Daha fazla vakit kaybetmek istemeyen Adam, sinema dünyasında Anthony Claire adını kullanan Daniel Saint Claire (Jake Gyllenhaal) isimli oyuncunun bağlı olduğu Volga Yetenek Ajansı'nın binasına giderek bir şeyler öğrenmeye karar verir...

Gittiğinde günlerden Cumartesi olması sebebiyle binada, kendisine Anthony diye hitap eden güvenlik görevlisinden (Kedar Brown) başkası da bulunmamaktadır...

Ama Adam'da, istediği bilginin fazlasını da almıştır böylelikle zaten...

Üstelik Adam'ı Anthony zanneden güvenlik görevlisi; içinde Anthony Claire'in ev adresinin de yazılı olduğu kişiye özel bir zarfı da ihtiva eden daha da büyükçe bir zarfı, Adam'a teslim eder...

***

Anthony'in evinin bulunduğu yer ile ev telefon numarasını tespit eden Adam, telefonla Anthony'i aradığında karşısına; kendisine Anthony diye seslenen, Anthony'nin hamile karısı Helen (Sarah Gadon) çıkar...

Sohbeti çok da uzatmak istemeyen Adam, kısa keserek konuşmayı sonlandırır...

***

Evine döner dönmez...

Anthony'e ulaşmayı neredeyse bir takıntı haline getirmiş olan Adam, telefonla şansını bir kez daha dener...

Ki, bu kez tutturmuştur da...

Ancak telefonun diğer ucundaki Anthony, telefon sapığı olduğunu aklından geçirdiği Adam ile konuşmaya hiç de hevesli değildir ve o yüzden de telefonu, Adam'ın yüzüne kapatıverir...

Yılgınlığa kapılmayan Adam, şansını zorlama pahasına Anthony'i yeniden aradığında; kendisiyle tanışmak istediğini söylese de, "Burayı bir daha arama" diyerek çok net konuşan Anthony telefonu kapatır...

Bu telefon görüşmesinin sadece son kısmına kulak şahitliği yapmış olan Helen; kocasının eski sevgililerinden biriyle yeniden görüşmeye başladığını düşünerek hırçınlaşmıştır...

İşte bu tedirginlik içinde kocasının ceplerini karıştıran Helen; bulduğu tarih öğretmeni Adam Bell yazılı küçük notu referans alarak yaptığı araştırmanın neticesinde, gördüğü an şaşkınlıktan şoka gireceği Adam'ı, ders verdiği üniversitede ziyaret etme kararı alır...

Aynı esnada Anthony'de Adam'ı telefonla arayarak; kendisiyle Pazar günü saat 13:00'de, adresini aynı gün tarif edeceği Breezeway Inn'de buluşarak tanışmak istediğini belirtir...

Dakika 40...

Vizyona girdiği yıl sinema salonunda izlediğimiz, tahmini pek de mümkün olmayan sürprizlerle dolu olan bu filmin geride kalanında sizleri; Adam ve Anthony'nin Helen ile Mary'i kullanarak köşe kapmaca oynayacakları, 53 dakikalık bir bölüm daha bekliyor olacak...

Keyifli seyirler,

Küçük bir zümreye hitap eden bir film, oyunculuk ve yönetmenlik açısından izlenebilir fakat dediğim gibi küçük bir zümre araştırmadan, ne anlatıldığını, ne aktarıldığını anlayabilir. Sanat filmi gibi, daha geniş bir kitleye hitap eden daha güzel bir film olabilirdi

Bir gün Diyarbakır’a Devlet senfoni orkestrası gelir. Belediye ücretsiz konserin anonsunu yapar. Tabi halk türkü konseri diye şehir stadını tıka basa doldurur. Yetkililer daha fazla izdiham olmasın diye kapıları kapatırlar. Sanatçılar Diyarbakır gibi bir şehirde kendilerine bu kadar yoğun ilginin olmasına şaşırırlar. Türkü dinleyeceğini zanneden halk, senfoni müziğiyle karşılaşınca çıkmak ister ama ne mümkün, kapılar kapalıdır ve konser bitene kadarda çıkamazlar. Konser bittikten sonra bir muhabir konserden çıkan yaşlı amcaya sorar:

-Konser nasıldı amca?

-Valla yavrum Diyarbekir Diyarbekir olalı böyle zulüm görmedi.

Adam tarih öğretmeni.Bildiğin kocaman adam.Bir filmde görünüm olarak kendisinin aynı bir adam görüyor.Aman Allahım adam delirecek adeta.Nedir yani heyecanlanacak korkacak ne var.Yarıya kadar zor sabrettim.Hayatım boyunca yerli yabancı en az 5000 film seyretmişimdir.Bunun kadar saçma bir film hiç ama hiç seyretmedim.Sonunda ne oldu onuda bilmiyorum.En son bir odada buluştular.O kadar.Kalanına tahammül edemedim. Filmin adı da DÜŞMAN.Ne ilgisi varsa.Zamanı çok olan bile izlemesin değmez.Sadece zaman kaybı.

Mükemmel bir film. Filmi izlerken her ani na dakikasina dikkat etmeniz gerekiyo hic bi sahneyi kacirmadan izlenmesi gereken bi film . Filmin bitmesiyle bitmeyen nerde ne oldugunu anlamaya calistiginiz cok guzel basarili bi film . Iyikide izlemisim . Kesinlikle tavsiye ediyorum . Film bittikten sonra 2 gun boyunca film analiziyle ilgili yorumlari okudum farkli bakis acilarina sahip olanlar var . Konusu farkli sekillerde yorumlanmis. Guzel ve basarili

Filmin karanlık ve kasvetli havası belki de en beğendiğim şeydi. Onun dışında filmin altında çok derin ögeler yatıyor(muş) İlk izlediğimde tam olarak anlayamadım birçok yorum okuduktan sonra bazı şeyler kafamda oturdu. Filmin bu detaylarını öğrenmeden önceki bakış açım oldukça olumsuzken şimdi bazı şeyleri kafamda oturtunca tatmin oldum ve iyi filmdi herhalde..

Anlatılanları, tekdüze anlatmışlar, oyunculuk güzel konu güzel ama filme biraz canlılık gerekli, birde film altyazılı izlenirse güzel olur. Paralel evren filmlerine benziyor. Üzerinde kafa yorulması lazım, karanlık yerde çekilmesi filme eksiklik katmış. Olay çok uzatılmış netlikten uzak ve çok karmaşık. Filmi çözmek için kafa yormak gerekli. İzlemenizi tavsiye etmiyorum..

merak uyandırması açısından güzel mi evet, merak uyandırıyor. kesinlikle kafa karıştırıyor ki, bazı sahnelere dönüp tekrar baktırm. filmi biirdikten sonra ee noldu yani, olay neydi, ne anlattınız ulan burda diye çığlık atacakken durdum :) bundan sonrası kendimce spoiler :
spoiler: 1) Adam'ın ilk sahnelerdeki ders tekrarı ve öğrencilerin tavrı, tekrar gibi değil sanki :) 2) yine Adam'ın Anthony yani Daniel S. Claire'ı google den arattığı ve sadece tek kare resim bulabildiği :) bölüm 3) ilk sahnelerde Helen'in yatakta yalnız uyanması ve filmin devamında da kocasıyla çok fazla aynı karede olmayışı 4) Adam ve Anthony'nin binalarının dışı aynı gibi geldi bana 5) Helen'in Adam'ı ziyaret etmesi ve sonrasında deli gibi ağlaması 6) Adam'ın annesiyle görüşmesi,yabanmersini ve daire detayı vs vs vs bir milyon beyin yakan detay. elemanımız çoklu kişilik bozukluğu olan bir tarih öğretmeni ve annesinin tabiriyle 3. sınıf oyuncu. filmin büyük bölümünde karısı Helen'i aldatışını ve Adam-Anthony arasındaki karakter savaşını görüyoruz anladığım kadarıyla. ve Mary de metresi. sondaki yüzük izi tepkisi ya evli olduğunu bilmediğini gösteriyor ya da Adam'ın kafasındaki bi kavgadan ibaret tüm olanlar. ve şu örümcek, sonuçta karakter savaşını Adam kazandı:) ( adam kazandı derken,karakter olan Adam.bizdekiyle karışmasın:) )Anthony ve Mary'i kafasında öldürdü. Karadul örümceği eşini yer malum, Adam da hamile karısı için Anthony'i yedi biyerde. Tam savaş bitti derken ilk sahnedeki garip tarikatın (sanırım bir çeşit sex grubu,metefor olabilir bu da) anahtarı geri geldi. Anthony came back.


yediniz beynimi kitapsızlar :)

Buradan bu filmi öneren arkadaşıma sesleniyorum! senin yüzünden koca filmi sabit"paralel evrenler"başlığı altında izledim.Filmi izlerken"Adam şizofren herhalde"deyip."Yok ne alaka paralel evrenleri anlatıyor"diye kendimi şartlandırdım.Neyse çok ağladım.Film en başta atmosferiyle insanı cezbediyor.O neo-noir atmosfer ilikerimize kadar işliyor.Ayrıca kadın erkek ilişkisinde "Karadul" benzetmesi de çok yakışmış.Koca filmde beyinimi kurcalayan tek aptalca merak spoiler: sayın jack abimizin eşi rolündeki karakterin kampüste yakalayıp kendi çocuğunun kaç aylık olmasını bilmemesinden yola çıkarak"bu adam deli mi ne?"demedi mi? yoksa jack amcamızın 1. karakteri onu farklı biri olarak zikrettiği için kadın o fikirle mi gitti bilmiyorum ama
film başyapıtlar arasına girmeye hak kazandı.Dipnot:imdb puanı niye böyle oldu yav?
Dipdipnot:bazı arkadaşlar atlıcak"e başta kaos teoremine atıfta bulunmuş işte paralel evren"şahsi düşüncem şu burada paralel evrene değil de kaos terimine odaklanın.Kaos nedir.Yunan mitolojisindeki Khaos adındaki tanrıdan gelmektedir.İnanca göre bu tanrı bildiğimiz evren düzeninden önceki kargaşaya sebep oldu.Benim düşüncem kaos "owowowo kuntum mekaniği teoremler owowowow"Değil de biraz daha yetisel olduğu.Düşünebilme ve irade sahibi varlıkların kargaşa durumu.Hem kendi aralarında hem de kendi içlerinde.Kaos iş sıkıntısıdır,kaos ay sonu bordurosudur,kaos hastalıklardır.Kaos herkese göre farklıdır.Görecelidir(şahsi düşüncem saldırmayın)Bu yüzden filmin benim düşücemi desteklediğini ve "kaos"u kendi düşünceleriyle ilettiğini düşünüyorum.

Filme bu kadar puanı neden verdiler belli değil. kemal sunal ın ikiz kardeş filmi bundan 10 kat daha iyidir. sırf puanı için seyrettim ve beyaz perdeye yazdığım belki 5 yorumdan biridir. o kadar yani...

Arrival ve Sicario’nun yönetmeni Denis Villeneuve’nun 2013 yılında yaptığı bu başyapıtı sonunda izleme fırsatı buldum. Enemy, gündelik hayatından sıkılmış bir tarih hocası olan Adam’a odaklanıyor. Adam, her sabah okula gidip ders anlatıyor, sonra evine geliyor ve sevgilisiyle birlikte yatıyordur. Bir gün, Adam’ın okuldaki tanıdıklarından birisi ona bir film önerir. Adam da bu filmi izler ve birdenbire filmin içerisinde geçen bir figüranın tıpkı ona benzediğini fark eder. Yüzü, boyu… Tıpkısının aynısıdır! Adam da bu konuya kafayı takar ve bu kişiyle tanışmak için çabalar sarf eder.

Vay be. Bunu hiç beklemiyordum doğrusu. Enemy, oldukça normal gibi gözüken ama üstünde iyice düşündüğünüzde anlamı iyice genişleyen bir film. Yönetmen Denis Villeneuve’un muazzam yönetmenliği ve Jake Gyllenhaal’un birbirine benzeyen iki kişiyi büyük bir ustalıkla canlandırmasıyla, Enemy son yılların başyapıtlarından birisi. Hatta IMDb puanıyla birlikte bu film, hayatımda en çok küçümsendiğini gördüğüm nadir filmlerden.

Size bu film hakkında hiçbir spoiler vermeden ancak şöyle bir tavsiye vereyim: Filmi izlerken her bir kareye, en ufak detaylara dikkat edin. Film bittikten sonra “Az önce ne izledim ben?” gibi bir tepki verdikten sonra YouTube’dan bir analiz videosu izleyin. Bu filmin değerini daha iyi anlayacaksınız.

Enemy ile ilgili ufak bir sıkıntım var sadece. O da, Enemy’nin oldukça karmaşık olması. Yani bu her ne kadar güzel bir şey olsa da filmi izlerken “bu ne demekti?”, “şu da neydi?” demekten seyriniz biraz alt üst oluyor doğrusu. Tek sıkıntım bu.

Enemy, muhteşem bir film. Üzerinde analiz yapılarak konuşulması gereken, filmlere olan bakış açınızı değiştirecek nadir filmlerden birisi. Eğer izlemediyseniz, izlemenizi şiddetle tavsiye ederim.

TOPLAM PUAN: 8.8/10

Düşman(Enemy) işin özünde tam bir bulmaca filmi denilebilir. En temelinde filmin işlediği senaryo tipi size belli başka filmleri andıracaktır. Ancak filmin anlattığı şey sadece bu değil, filmde Adam adında bir üniversite öğretmeninin bir gün bir arkadaşının tavsiyesiye alıp seyrettiği bir film sonucunda Anthony adında kendisine çok benzeyen bu oyuncuyu araştırıp bulması ile ilgili. Ancak filmi bitirdikten sonra bu tip benzer senaryo örnekleri karşınıza çıksa bile karşımızda çok derin bir hikaye var yani anlaşılması ciddi güç ve de bu demek oluyor ki Enemy tarihteki en karmaşık filmlerden biri arasında yer ediniyor. Filmin konuştuğu dili ilk seferde anlamak çok güç açıkçası, keza verilen semboller ile film sizden anlamlar çıkarmanızı ve Adam'ın yaşadığı hayatı çözmek için verilen ipuçlarını üstü kapalı vererek izleyiciyi pekala zorluyor. Film şahsi fikrim olarak söylersem çok akıcı bir şekilde ilerledi benim için ancak filmi de anlamamıştım. Filmle ilgili bütün anlatılmak istenenleri okuyunca zaten bu filmi anlamak için ciddi çok dikkat kesilerek izlenmesi gerektiğini fark ettim. Film o kadar çok şeye parmak basıyor ki, tümünü anlamak yani yönetmenin dilini tamamen anlamak imkansız denebilir. Keza internet üzerindeki belli yorumlara baktıysanız da filmin izlenilmesi güç olduğu yazmakta ve bu da izleyicinin bu 90 dakika içinde inanılmaz dikkatli bir şekilde izlemesini pekala zorlaştırıyor. Oyunculuklara gelecek olursak, Jake Gyllenhaal bu yılki Nightcrawler filmi ile bence yılın performansını sergilese de, Enemy filminde ise Adam ve Anthony karakterlerine çok etkileyici bir biçimde canlandırarak Denis Villeneuve'ün neden onu seçtiğini fark ediyoruz. Melanie Laurent ile Sarah Gadon ise pek ön planda olmasa da onların da ortalama bir performans sergilediğini söylemek mümkün. Filmdeki müzikler ise bir o kadar uygun ve yaratılan gizemi de destekler nitelikte. Denis Villeneuve'un yönetimi ise gerçekten başarılı olmakla beraber verilmek istenen şeyleri pekala zorlaştırmayı başarıyor ve izleyiciye verilen detayları da doğru bir şekilde aktarmayı başarıyor. Görsel olarak ise film gerçekten başarılı, kullanılan tonlamalar da keza Adam'ın dünyasını anlatır nitelikte ve de filmde pekala boş bir diyaloğa da rastlamıyoruz. Açıkçası Enemy 2014 yılın en iyi filmlerinden bir tanesi, sinemada doğal olarak pek de ilgi görmese de evde izlenmesi daha doğru filmlerinden. Türünün de en iyilerinden.

film akıcı güzel fakat bu yabancılar final yapamıyor. yani her an film bitebiliyor. 2. serisini bekliyoruz.

Film çok meraklı ve sürükleyici film sıkmıyo aslında ama filmmin başı ve sonundaki çelişkiyi anlamadım yinede mükemmel bi film.

Filmi felsefik açıdan izlemelisiniz, tabi bunu yorumları okuyarak değil. Ben filmi gerçeklik arayarak izledim , sonra yorumlar aydınlattı ve gerçeklik aramadan felsefik açıdan hatırladım , o zaman herşey yerli yerine oturdu. Anlatılmak istenileni yavaş olarak değilde biraz aksiyon biraz yapay gerçeklik temasında anlatarak en son vurucu darbeyi yapıyor. Filmden sıkılmazsınız , çünki gerçekten sıkmıyor aksine merak ettiriyor , izleyin sonrasında konuşalım derim :)