Edebiyat uyarlamaları sinemanın başlangıcından bu yana sektörü sürükleyen en önemli güç. Tüm dünyada olduğu gibi Hollywood'da da bu durumun farklı olmadığı bu yılki Oscar adaylıklarında belli oldu. Ödüllere aday olan 17 kitap uyarlaması film, başta 6'sı En İyi Film olmak üzere pek çok adaylık kazandı. Bu yıl Oscar'a aday filmlerin uyarlandığı kitaplara kısaca bir göz atalım istedik;
Çok Gürültülü ve Çok Yakın (Extremely Loud And Incredibly Close): Aynı isimle sinemaya da aktarılan Everything Is Illuminated isimli ilk romanıyla edebiyat sahnesine hızlı bir giriş yapan ve genç yaşına rağmen ismi şimdiden usta yazarlarla birlikte anılan Jonathan Safran Foer'in aynı isimli romanından uyarlanan film, 11 Eylül fonunda bir baba-oğul ilişkisine odaklanıyor. İki romanın da Türkçe'ye çevrildiğini hatırlatalım.
Duyguların Rengi (The Help): Ülkemizde ilk olarak orijinal ismi olan Yardımcı adı altında yayımlanan fakat filmin Türkiye dağımtıcısının farklı isim seçmesiyle yeni ismiyle tekrar raflarda yerini alan kitap Kathryn Stockett'in aynı isimli romanından uyarlandı. 1960'lı yıllarda siyahi kadınların çalışma koşulları üzerinden ırk savaşlarına, toplumsal ve siyasal bölünmüşlüklere ve insan ruhuna dair bilinmezlere dair arayışın hâkim olduğu film, özellikle oyunculuk performanslarıyla pek çok ödüle layık görüldü.
Hugo: Brian Selznick'in çocuk edebiyatının Nobel Ödülü olarak da görülen Caldecott Nişanı kazanan "The Invention of Hugo Cabret" isimli kitabından uyarlanan Hugo, yönetmen Martin Scorsese'nin ellerinde sinemanın altın çağını yaşadığı döneme 3D boyutlu bir güzelleme olarak ülkemizde vizyon şansı bulmuştu. Henüz Türkçeye çevrilmeyen kitapta kimsesiz bir çocuğun düşsel maceralarına ortak oluyoruz.
Kazanma Sanatı (Moneyball): Michael Lewis'in yazdığı ve Billy Beane isimli bir antrenörün bir beyzbol takımında yaptığı devrim niteliğindeki değişikleri anlatan 2003 tarihli çoksatan romanından uyarlanan Moneyball, başrolleri paylaşan Brad Pitt ve Jonah Hill'e En İyi Erkek Oyuncu ve Yardımcı Erkek Oyuncu dallarında adaylık getirdi. Ülkemizde yayınlanmış romanları bulunan Lewis'in bu romanı maalesef Türkçeye çevrilmedi.
Senden Bana Kalan (The Descendants): Ülkemizde vizyona girmek için gün sayan film, Hawaii doğumlu Amerikalı yazar Kaui Hart Hemmings'in aynı isimli ilk romanından uyarlandı. Sadece tek bir romanı ve bir öykü kitabı bulunan yazar, 2011 tarihli Breaking Waves filminin de senaryosunu yazdı. En İyi Film, En İyi Yönetmen ve En İyi Erkek Oyuncu gibi başat kategorilerde Oscar'a aday olan Senden Bana Kalan, evlilik ve aile, yaşam ve ölüm gibi karmaşık konulara parmak basıyor.
Savaş Atı (War Horse): Yayınlanmış pek çok kitabı bulunan İngiliz yazar Michael Morpurgo'nun aynı isimli 1982 tarihli çocuk kitabından uyarlanan film, süvari birliğine satılan atının peşinden I. Dünya Savaşı'nın cephelerine savrulan bir çocuğun hikâyesini anlatıyor. Daha önce tiyatroya da uyarlanan kitap, Steven Spielberg'ün yönettiği ve Oscar'da 6 adaylık kazanmış epik bir filme dönüştü.
Köstebek (Tinker, Tailor, Soldier, Spy): Ünlü casusluk romanları yazarı John Le Carré'nin 1974 tarihli Soğuk Savaş klasiği eserinden uyarlanan film, başta En İyi Erkek Oyuncu (Gary Oldman) olmak üzere 3 Oscar adaylığı kazandı. Eser daha önce hem radyo hem de televizyona uyarlanmıştı.
Ejderha Dövmeli Kız (The Girl With The Dragon Tattoo): Stieg Larsson'ın çoksatan Milenyum Üçlemesi'nin ilk kitabı olma özelliğini taşıyan Ejderha Dövmeli Kız, doğduğu yer olan İsveç'te uyarlanan bir versiyonla çıkmıştı ilk kez karşımıza. 2005'te yazılan ve bilgisayar korsanı olan genç bir kadınla azimli bir gazetecinin bir cinayet davasında buluşması ekseninde yaşananları anlatan kitap Türkçeye de çevrilmiş ve uzun süre çoksatanlar listesinden inmemişti. Film 5 dalda Oscar'a aday oldu.
Marilyn ile Bir Hafta (My Week with Marilyn): Michelle Williams ve Kenneth Branagh'a oyunculuk dallarında 2 Oscar adaylığı getiren ve Türkiyeli sinemaseverlerle 14. Randevu İstanbul Film Festivali'nde buluşan film, 1987 yılında sinemayı bırakıp yazarlığa soyunan Colin Clark'ın yazdığı iki farklı kitaptan uyarlandı. İlk kitap sinemacıyken tanıştığı Marilyn Monroe'un set günlüklerinden diğeri ise güzel yıldızla yaşadığı anılarından hareketle kaleme alınmıştı.
Demir Leydi (The Iron Lady): İki Oscarlı Meryl Streep'in İngiltere'nin Demir Leydi olarak da bilinen ilk kadın Başbakanı Margaret Thatcher rolüyle 17. Oscar adaylığını kazandığı Iron Lady'nin öyküsü, her ne kadar ismi anılmasa da yazar John Campbell'ın aynı isimli Thatcher biyografisine dayanıyor. Uyarlama senaryosunu Abi Morgan'ın yazdığı film Campbell tarafından eleştirilmişti.
Albert Nobbs: George Moore'un 1918 tarihli kısa hikâyesinden Gabriel García Márquez'in genelde kadın hikâyelerini perdeye taşımayı seçen sinemacı oğlu Rodrigo Garcia tarafından sinemaya uyarlanan film, başroldeki Glenn Close'a En İyi Kadın Oyuncu, rol arkadaşı Janet McTeer'e En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dallarında Oscar adaylığı getirirken, elinin en güçlü olduğu Makyaj dalında da bir adaylık kazandı.
Çizmeli Kedi (Puss in Boots): Külkedisi ve Uyuyan Güzel gibi pek çok hikâyenin yazarı olan Fransız Charles Perrault'un ülkemizde Çizmeli Kedi olarak bilinen Le Chat Botté isimli masalından uyarlanan animasyon bu yıl Oscar'da En İyi Animasyon olmak için yarışacak.
Harry Potter Ve Ölüm Yadigarları: Bölüm 2 (Harry Potter and the Deathly Hallows - Part 2): Yazar J.K. Rowling'i milyonerler sınıfına sokan aynı adlı kitap serisinin finalinden uyarlanan ve 3 teknik dalda Oscar'a aday olan film, bir devrin sonuna geldiğimizi müjdeliyor.
Jane Eyre: Ayakları üzerinde dimdik durmaya çalışan bir kadının erkekler arasında verdiği varoluş savışını anlatan ve modern edebiyat klasikleri arasında gösterilen Jane Eyre, Charlotte Brontë'nin kaleminden çıktı. Ülkesi İngiltere'de radyo, tiyatro ve televizyona da pek çok kereler uyarlanan bu feminist edebiyat klasiği, bu sefer yetenekli genç yönetmen Cary Fukunaga tarafından uyarlandı.
Tenten'in Maceraları (The Adventures of Tintin: Secret of the Unicorn): Steven Spielberg'in uzun bir aradan sonra geçtiğimiz yıl üst üste çektiği iki filmden biri olan Tenten, 90 yıllık kült çizgi-roman karakterini tekrar beyazperde ile buluşturdu. Belçikalı çizgi-roman sanatçısı Hergé’nin kaleminde hayat bulmuş olan ve şimdiye kadar 200 milyondan fazla basılan ve 50'den fazla dile çevrilen Tenten, köpeği Milu ve arkadaşı Kaptan Haddock ile tehlikeli maceralarına hız kesmeden devam ediyor.
Sürücü (Drive): Amerikalı yazar James Sallis'in 2005 tarihli aynı isimli romanından beyazperdeye uyarlanan Drive, Oscar'da belki umduğunu bulamadı ama yönetmeni Nicolas Winding Refn'e Cannes'da En İyi Yönetmen Ödülü'nü getirdi. Oscar adaylığı da bulunan Hossein Amini tarafından senaryosu yazılan roman, şiirsel ve çizgisel olmayan anlatımıyla senaristine zor anlar yaşatmış.
Çelik Yumruklar (Real Steel): Senaryosu bilim-kurgu yazarı Richard Matheson'ın daha önce bir Twilight Zone bölümüne de ilham veren 1956 tarihli kısa öyküsünden senarist John Gatins tarafından uyarlanan Çelik Yumruklar, 2,5 metre uzunluğunda ve 900 kilo ağırlığında robotların dövüştürüldüğü geleceğin dünyasında geçen bir Rocky atmosferi yaratırken, duygusal bir baba-oğul ilişkisini de perdeye taşıyor.
