Soğuk Savaş eleştirileri

Pek çok seyirci gibi yönetmeni "Ida"dan beri takip ediyorum. Tarzını beğenirim. Özellikle siyah-beyaz kullanımını güncel yönetmenler içinde en iyi kullananlardan. "Cold War"da da aynı başarıyı yakalıyor görsel anlamda. Oyuncular gayet iyi. Yıllara yayılan, arka planında II. Dünya Savaşı sonrası komünist uydulardan Polonya'nın yer aldığı, senenin izlenebilir filmlerinden. Tam bir Avrupa filmi her şeyiyle. Kusursuz diyemeyiz. Özellikle finali epik gözükse de bana kalırsa kolay yol tercih edilmiş. Ve tabii biraz da klişe. Onun haricinde ele alınan dönemin gayet başarılı yansıtıldığı kanaatindeyim. Fazla detaya inilmeden ilerleyen filmde boşlukları seyirci dolduracak. Ayrıca özellikle giriş bölümlerinde tam manasıyla kulağınızın pası siliniyor. Filmin genelinde de müzik önemli bir yer teşkil ediyor zaten. Beklentilerimi karşılayan ve bir solukta izlenen, son dönemin başarılı Avrupa filmlerinden.

Geçtiğimiz aylarda yılın en abartılı filmi olduğunu düşündüğüm "Ida" filmi, Oscar'a yürümüştü. Kötü bir film değildi ancak ortalamanın üzerinde de değildi. Yönetmen aynı, konu değişik ve durum tekrar aynı. Bu film, Ida'nın da gerisinde. Filmin büyük bir çoğunluğu konudan uzak, şarkı ile ilerliyor. Aşk ya da savaş filmi değil de tamamen müzikal bir film gibi görünüyor. Ortalamanın üzerinde değil, abartılan bir film.

“Zimna wojna / Cold War”, yönetmen koltuğunda, hikayesini de ebeveynlerinin yaşam öyküsünden esinlenerek yazmış olan (ve kesinlikle inanmasak da, en azından öyle olduğunu iddia eden) Paweł Pawlikowski’nin yönetmen koltuğunda oturduğu,"REKLAMLARI İZLEDİNİZ" mahiyetindeki, enteresan bir doğu bloğu draması…

Tam anlamıyla, "siyasal bir zırva" olduğu apaçık ortada olan bu filmin senaryosunu da, Piotr Borkowski’nin işbirliği ile Pawel Pawlikowski ve Janusz Glowacki ikilisi birlikte yazmışlar…

"Palme d'Or / Altın Palmiye" için yarıştığı 2018 Cannes Film Festivalinde Pawlikowski’ye “En İyi Yönetmen Ödülünü” kazandırmış olan film, 91. Academy Ödüllerinin Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinde de Polonya’nın adayı olmuş durumda…

8 Haziran 2018’de vizyona giren filmin, 7.9/10 (4.896 oy) olan IMDB izleyici puanı ortalaması ile 8.2/10 (70 yorum) ve 90/100 (21 yorum) olan Rotten Tomatoes ve “Mutlaka İzlenmeli” özel etiketine de sahip olan Metacritic yorum ortalamaları oldukça etkileyici…

İsterseniz gerek izleyiciden gerekse de eleştirmenlerden bu kadar yüksek puanlar almış olan bu filme, her zamanki gibi önceliği yine oyuncu kadrosuna vermek suretiyle biraz daha yakından bakalım ve bu beğeninin nedenlerini anlamaya çalışalım…

Ancak konuya öncelikle; “Bu film, 91. Academy Ödüllerinin Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinde yarışacak beş film arasına girebilir mi? Eğer girerse, Oscar heykelciğini kucaklayabilir mi?” meselesinden girelim deriz…

Evet, sıradan sinema izleyicisi ile popüler Amerikan medyasının sinema eleştirmenlerinin gözünden bakıldığında karşımızda, kimi zaman folk kimi zaman klasik ve kimi zaman da caz formatındaki müziklerle süslenmiş son derece masum bir ilişkinin anlatıldığı yeni nesil bir "Love Story" varmış gibi duruyor…

Ama aslında durum hiç de öyle değil…

Zira her zamanki gibi şeytan yine ayrıntı da gizli…

Aynen film boyunca âşıkların nefesini enselerinde hissettikleri Polonya gizli servisinin gölgesi gibi…

Karşımızdaki öylesine güçlü bir gizli servis ki, ülke dışındaki özellikle de (işbirliği içinde olduğu gizli servislerin de yardımıyla) Polonya’dan fersah fersah uzaktaki Doğu Avrupa ülkelerindeki faaliyetleriyle dahi bu âşıkların hayatını alt üst edebiliyor…

Böylelikle de 88 dakika boyunca, çok detaylı bir antikomünizm propagandası yapma fırsatı da yakalanılmış oluyor…

Hem de 4:3 formatında siyah – beyaz çekilmiş bir filmle…

E zaten komünist baskının hüküm sürdüğü soğuk savaş dönemi de, renkli full ekran bir filmle anlatılacak değildi ya…

Neredeyse filmin her karesine sinmiş olan bu "kara propagandanın dozajı", Pawel Pawlikowski’ye bir kez daha Academy ödülü kazandırmaya yeter mi bilinmez…

Ancak, ödül için yarışacak beş film arasına sokar diye tahmin ediyoruz…

Krzysztof Kieślowski’nin de doğduğu topraklarda yetişen filmin Polonyalı oyuncu kadrosu ile teknik ekibi için de söylenilecek çok fazla bir şey yok…

Bize göre herkes işini yeterince iyi yapmış…

Sonuç olarak, soğuk savaş dönemindeki bir aşk hikâyesi aracılığı ile dönemin ruhunun anlatıldığı iddia edilen bu son derece sıradan "antikomünizm propaganda filmi" için puanımız 1.0 (o da oyuncuların performansı ile teknik ekibin emeğinin hatırına) önerimiz ise, “ben olsam zamanımı, bu türden mesnetsiz propaganda filmleri ile boşuna harcamazdım” şeklinde olacak…

Son bir not:
Tüm hakları bize ait olan bu yorumun orijinali; bir başka mecrada tarafımızca, 5 Kasım 2018 günü saat 00.23’de yazılarak paylaşılmıştır...

Halbuki 91. Academy Ödüllerini kazananlar, 24 Şubat 2019 akşamı belirlenmiştir...