Amundsen eleştirileri

Senaryosu, Ravn Lanesskog tarafından yazılan “Amundsen”, yönetmen koltuğunda Espen Sandberg’in oturduğu biyografik bir drama…

15 Şubat 2019 tarihinde Norveç’te vizyona giren filmin, hâlihazırda IMDB, Rotten Tomatoes ve Metacritic gibi mecralarda ciddiye alınacak miktarda oydan oluşan bir izleyici ve yorumcu puanı ortalaması mevcut değil…

O nedenle bizde, çekimleri Norveç, İzlanda ve Çek Cumhuriyeti’nde gerçekleştirilen bu filmi, her zamanki gibi önceliği oyuncu kadrosuna vermek suretiyle bizzat kendimiz mercek altına alarak incelemeye ardından da puanlamaya çalışacağız…

Bunun için de, Norveçli sinemacı Espen Sandberg’in, “Bandidas” (2006), “Max Manus” (2008), “Kon – Tiki” (2012) ve “Pirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Tales” (2017) sonrasında yine Norveçli olan eski ortağı Joachim Rønning olmaksızın tek başına çektiği filme ilişkin ilk tespitimizi, sonrasında da naçizane ilk önerimizi paylaşalım istiyoruz…

Bu bağlamda da işe; ne yazık ki karşımızdakinin, Roald Amundsen gibi kendini ulaşılması zor olan “büyük” ve “aykırı” hayalleri gerçekleştirmeye adamış, son derece azimli bir adamın yaşam serüveninin duygu ve derinlikten yoksun "darmadağınık" bir kurgu ile sinemaya aktarıldığı sıradan bir biyografi olduğunu söyleyerek başlayabiliriz…

Hani neredeyse, "Norveçliler bu filmi, böylesi bir ulusal kahraman için özel olarak yazılmış bir senaryoya değil de, Wikipedia’da anlatılan ansiklopedik ve dolayısı ile de Amundsen’in tutku dolu ruh halini yansıtmaktan uzak olan bilgilere sadık kalarak çekmişler" diyesimiz geliyor…

Üstelik bu ruhsuzluk hali, hiç değilse müzik ve ses efektleri ile yapılacak müdahalelerle düzeltilmeye de çalışılmamış… Ki, bu da insanın aklına, Sandberg’in filmografisindeki diğer dört filmin gerçek mimarının Rønning olduğu düşüncesini de getirmiyor değil…

Ancak işin daha da vahim olanı, bu durumun filmin oyuncu kadrosuna da yansımış olması… Öyle ki, sanki gizli bir el onlara da, “Sakın rollerinizi, filmi duygusal bir dramaya bağlayacak tarzda oynamayın” demiş ve onlarda bu talimata harfiyen uyarak canlandırdıkları karakterleri dümdüz oynamayı tercih etmişler… Tabii böyle olunca da ortaya, 56 yıllık bir yaşanmışlığı bulunan kanlı – canlı bir Roald Engelbregt Gravning Amundsen’in (1872 – 1928) değil de “robotik” bir kutup kâşifi olan Norveçli Amundsen ile takım arkadaşlarının hikâyesi çıkmış…

Şimdi tam da bu noktada bize, “Ne yani, bu film izlenilmez mi?” türünde bir soru yöneltecek olursanız, yanıtımız: “Neden olmasın” olur…

Zira böylelikle en azından, bu film aracılığı ile verilmeye çalışılan, “Doğa ile mücadele edilmez iş birliği yapılır” ve “Büyük insanların büyük hayalleri olur” biçimindeki mesajlara ve sonuçlarına sizde yakından tanıklık etmiş olursunuz…

Belki biraz tarzımızın dışında olacak ama “spoiler vermeden” buraya kadar yazdıklarımızın tamamı, zımnen de olsa ikisini de içerdiği için filme ilişkin hem ilk tespitimiz hem de ilk önerimiz olsun… Artık ayrımı gönlünüze göre siz kendiniz yaparsınız…

Sonuç olarak, kendi değerlendirme sistemimiz içinde puan olarak 2 verdiğimiz, TV için yapılmış BBC belgesellerini mumla aratan bu film için önerimiz de, “siz bilirsiniz” şeklinde olacak,

Son bir not:
Tüm hakları bize ait olan bu yorumun orijinali; bir başka mecrada tarafımızca, 4 Aralık 2019 günü saat 01.47’de yazılarak paylaşılmıştır...