Mahkum 77 eleştirileri

Gerçek olaylardan esinlenilen senaryosunu da, Rafael Cobos ile birlikte kaleme alan "La isla mínima / Marshland" den de (2014) tanıdığımız Alberto Rodríguez'in oturmakta olduğu "Modelo 77 / Prison 77"; gerilim dozu ile insanlık suçu derecesindeki acımasız davranış biçiminin bir hayli yüksek olduğu, bir tarihi drama olarak geliyor karşımıza...

Gelin isterseniz, 16 Eylül 2022 tarihindeki dünya prömiyeri; San Sebastián Uluslararası Film Festivali'nde yapılan ve aday olduğu onbir Goya Ödülünden sadece beşine ulaşabilmiş olan, dönemin atmosferi ile ruhunu başarıyla yansıttığını düşündüğümüz bu İspanyol filmine biraz daha yakından bakalım...

***

- 1 Nisan 1939 - 20 Ekim 1975 arasındaki, 36 yıl boyunca İspanya'daki muhalif insanlara kan kusturmuş olan faşist diktatör Francisco Franco'nun ölümünün üç ay sonrasında Barselona, Şubat 1976 -

Şık takım elbisesiyle, (anarşisti, komünisti ve sosyalisti ile Franco'nun sokaklarda görmek istemediği tiplerle doldurulduğu) Modelo Cezaevi'ne tıkılan Manuel Gomez'in (Miguel Herrán) ilk tanıştığı mahkum; kendisinden son sigarasını isteyecek olan Rubi lakaplı, 16 yaşındaki Juan Vincente Lopez (Polo Camino) olur...

***

Ardından da...

Tek başına kalınılacak, iki haftalık karantina hücresine alınış öncesinde, diğer yeni mahkumlarla birlikte son kontrollerinin yapılmakta olduğu bir esnada gelerek; takım elbisesine 250 Peseta ödeyerek satın almak isteyen baş gardiyan Domingo'yu (Javier Lago) geri çeviren Manuel, kendisine Demokrat (Alfonso Lara) olarak hitap edilen gardiyan tarafından yanlış yaptığı için uyarılır...

Zira elbisesine...

Koğuşlara geçtiğinde, bedavaya el konulacaktır zaten...

***

Neyse...

Kendisine, battaniye ve bir kova su verilen Manuel; gecenin bir yarısı hücresinde uyandığında, bütün bedeninin tahtakurularınca sarıldığını fark eder...

***

Bu durumdan şikayetçi olduğunda...

Onları öldürmesini söyleyen gardiyan Ramón (Xavi Mira)...

Kuralları bahane ederek, duşlarda yıkanma izni de vermez Manuel'e...

***

Derken...

Hapishanedeki yemek dağıtımını yapmakta olan "Arap (El Negro)" (Jesús Carroza) ile de tanışırız...

Ki...

Kendi deyimiyle bu Arap, kadın ve helikopter dışındaki her şeyi de temin edebilen birisidir...

***

Çok geçmez...

Kamunun tayin ettiği ve o yüzden de herhangi bir ücret ödemediği avukatı Manuel Gomez Garcia'nın (Julián Valcárcel) ağzından...

Her ne kadar...

Hakim karşısına çıkartılacağı tarih henüz belli olmasa da...

Manuel'in hangi nedenle, tutuklu yargılanmak üzere hapse konulduğunu da öğreniveririz...

***

Şöyle ki...

Bir muhasebeci olan Manuel, şirketin sahibinin oğlu da olan muhasebe şefi Miguel Ferran Requesens tarafından; şirket kasasından, 997 bin Pesetayı çalıp zimmetine geçirmekle suçlanmaktadır...

Ve...

Yaklaşık şirket çalışanlarının yarısı da, imkanlarının ötesinde harcamalar yapan Manuel aleyhine tanıklık etmektedirler...

***

Halbuki...

Avukatı Garcia'ya göre, altı ile sekiz yıl arasındaki bir hapis cezasına çarptırılması beklenen Manuel; patronun oğlunun aksine bu miktarın, 50 bin Pesetalık maaş avansı ile sınırlı olduğunu iddia etmektedir...

Ancak bu durum...

Aynı sabah, beş mahkumla daha görüşmek zorunda olan avukatı Garcia'nın; çok da umurunda olmadığı gibi Manuel, kendine özel avukat tutmakta da özgürdür...

***

Duydukları karşısında...

Sinirleri iyice bozulan Manuel, içindeki suyu döktüğü metal kovayı; "Duş almak istiyorum! Ben bir suçlu değilim!" diyerek defalarca bağırmak suretiyle, hücresinin kapısına vurmaya başlar...

***

Bunun üzerine...

Hapishanenin müdürü Manuel Merino (Carles Sanjaime) çıkıp gelir...

Kendisine, duş alıncaya kadar yemeklere elini sürmeyeceğini söyleyen Manuel; Adalet Bakanlığı Ceza Dairesine, suç duyurusunda bulunmak istediğini de belirtir...

***

Gardiyanlardan daha anlayışlı çıkan müdür...

Manuel'in duş almasına izin vermesine ilaveten, kendisine; hücredeki beton yatağın üzerine sermesi için bir şilte ile şikayet dilekçesini yazabileceği bir kağıt ile kalemin verilmesini de sağlıyormuş gibi görünse de...

Manuel, gardiyanlardan yiyeceği dayakla yetinmek zorunda kalır...

Öyle ki...

Yıllar boyunca, yasalar önünde hesap vermeyeceklerine kendilerini tamamen inandırmış olan gardiyanlar; aynen diğer mahkumlardaki uygulamada olduğu şekilde, Manuel'in yüzünün gözünün dağılmasından dahi çekinmemektedirler...

***

Uzatmayalım...

Hücresinin kapısının altından kendisine, yakılmış bir sigara gönderen Arap; üzerinde "Sık dişini, yalnız değilsin..." yazılı bir notu da iletir...

Zaten...

Manuel'in, koğuşa alınmasının vakti de gelmiştir...

***

Gönderildiği koğuşta kendisini, üç çocuk babası Arap ile uyması gereken kuralları birer birer sıralayacak olan; üç kişilik koğuşun, romanlarını isteyene 20 Peseta karşılığında kiralayan ömür boyu hapse mahkum lideri Pino (Javier Gutiérrez) karşılarlarken...

İlk ziyaretçisi de, kız arkadaşının kız kardeşi Lucía (Catalina Sopelana) olur...

Dakika 15...

Modelo'ya düştüğünde, politikayla pek de bir ilişkisi bulunmayan Manuel'in...

Franco döneminin, insanların canına kast edecek sertlikteki hapishane kurgusunu sürdürmekte kararlı olan hapishane yönetimine karşı, hem hapishanenin içindeki COPEL isimli Mahkum Hakları Derneği'ni hem de dışarıdaki sivil siyasi muhalefeti harekete geçireceği filmin geride kalanında siz değerli sinemasever dostlarımızı; beklenmedik derecedeki ters köşe sürprizleri de bünyesinde barındıran, 110 dakikalık bir bölüm daha bekliyor olacak...

Keyifli seyirler,