Altın Palmiye ödüllü İranlı yönetmen Jafar Panahi, İran’da gıyabında verilen kararla bir yıl hapis cezasına ve iki yıl süreyle seyahat yasağına çarptırıldı. Panahi’nin avukatı Mostafa Nili’nin AFP’ye yaptığı açıklamaya göre kararda usta sinemacının siyasi ve sosyal gruplara üyeliği de yasaklandı. Avukat Nili, söz konusu karar için temyiz başvurusunda bulunacaklarını duyurdu.
Panahi’ye yöneltilen suçlamanın “devlet aleyhine propaganda faaliyetleri” olduğu ifade edilirken, avukat Nili bu iddiaların içeriğine dair ayrıntı paylaşmadı. Son dönemde uluslararası alanda büyük bir başarı elde eden yönetmen, Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye kazanan “It Was Just an Accident” adlı filmiyle yeniden dünya gündemine oturmuştu. Panahi, bu film için kısa süre önce ABD’de tanıtım çalışmalarına katılmış, ayrıca filmin gösterileceği Marakeş Film Festivali’ne de davet edilmişti. Yönetmenin hâlihazırda Fransa’da yaşadığı biliniyor.
Fransa tarafından Oscar’ın En İyi Uluslararası Film kategorisi için aday gösterilen “It Was Just an Accident”, kısa listeye kalması beklenen güçlü yapımlar arasında gösteriliyor. Film, geçmişte aynı cezaevinde tutulan beş eski mahkûmun, kendilerine işkence ettiğini düşündükleri eski bir gardiyanla yüzleşme ve intikam alma ihtimalleri üzerine kurulu çarpıcı bir hikâye anlatıyor.
Panahi’nin İran makamlarıyla yaşadığı sorunlar yeni değil. 2010 yılında hükümet karşıtı protestolara destek vermesi ve eleştirel filmler üretmesi nedeniyle ülkeyi terk etmesi ve film çekmesi yasaklanmıştı. Aynı süreçte “rejim aleyhine propaganda” suçlamasıyla altı yıl hapis cezasına çarptırılan yönetmen, iki ay cezaevinde kaldıktan sonra kefaletle serbest bırakılmıştı.
Yasaklara rağmen üretmeye devam eden Panahi, 2011’de “This Is Not a Film” adlı belgeselini gizlice çekmiş, 2015’te ise taksi şoförü rolündeki kendisini merkez alan “Taxi” filmiyle uluslararası festivallerde büyük yankı uyandırmıştı. 2022 yılında ise bir grup sinemacının protestolarına destek vermesi nedeniyle yeniden tutuklanan yönetmen, yaklaşık yedi ay sonra serbest bırakılmıştı.