Apollo 10 1/2: Uzay Çağında Çocuk Olmak eleştirileri

Senaryosunu yazmasının yanı sıra yapımcılığını da üstlenen Richard Linklater'ın yönetmen koltuğunda oturduğu "Apollo 10 1/2: A Space Age Adventure"; Amerika'nın uzay macerasının anlatıldığı, epik bir hikayeye sahip olan "nostalji" yüklü bir animasyon olarak geliyor karşımıza...

Gelin isterseniz, 1960 yılında Houston'da doğmuş olan Linklater'ın, senaryosunu kaleme alırken; tam bir otobiyografi değilse de, kendi çocukluğundaki deneyimlerden de yararlandığını düşündüğümüz bu Netflix filmine biraz daha yakından bakalım...

***

1969 baharındayız...

NASA'ya ("The National Aeronautics and Space Administration / Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi") yakın bir Güney Houston banliyösü olan El Lago, Teksas'taki (test esnasında yanarak Gus Grissom ve Roger Chaffee ile beraber hayatını kaybeden Apollo 1 astronotlarından Edward "Ed" White'ın adını taşıyan) İlköğretim Okulu'ndaki, o önemli günde; her şeyi başlatan olay ne mi olmuştu?

Bir dördüncü sınıf teneffüsünde; aralarında kickball oynayan çocuklardan Ricky Rodriguez, kafasına göre oyunun kuralını değiştirir...

Bunun üzerine beden eğitimi koçu Bay St. George (seslendiren David Delao), Ricky'i duvara götürerek; orada ona, tebeşirle biraz yükseğe çizdiği yuvarlağa burnunu dayamasını söyleyerek, dersin sonuna kadar parmak uçları üzerinde durmasını sağlamak suretiyle cezalandırmış olur...

Sıra filmin "anlatıcısı da (narrator)" olan Stanley "Stan" e (seslendiren Jack Black) geldiğinde o, önlemini çoktan almıştır bile...

Ama konumuz, kesinlikle bu değil...

NASA'dan gelen Kranz (seslendiren Zachary Levi) ve Bostick (seslendiren Glen Powell), halihazırda imal edilmekte olan Ay Modülünün; yanlış hesaplamalar sebebiyle, yetişkin bir astronotun içine sığamayacağı kadar küçük olduğunu fark ettikleri fakat bu yarışta Sovyetler Birliğinin gerisinde kalmak istemedikleri için bu görevi, Stan'a teklif ederler...

Biraz düşündükten sonra Stan (seslendiren Milo Coy), bu görevi kabul eder...

Ancak işin kendisi ve yaz tatilinde gerçekleştirilecek olan konuya ilişkin eğitim, aile fertleri dahil herkesten gizli tutulacaktır...

Zira dünya alem Stan'in bu yaz; başvurusu kabul edilerek bursunu kazandığı, Michigan'daki Traverse Gölünün yanındaki Grizzly doğa kampında, hoşça vakit geçirmekte olduğunu zannedecektir...

Öyle ki, bu tatile ilişkin sahte hatıra fotoğrafları dahi önceden hazırlanmıştır...

Yani zaten Fidel Castro ve yoldaşlarınca, ABD'nin Küba'da bozulan imajı da düzeltilecektir...

Derken...

Görev Simulasyonu ve Eğitim Tesisinin yer aldığı NASA'nın "Apollo Projesi"ndedir Stan artık...

Yalnız bu kısmın detaylarına geçmeden Stan, bize o günlerdeki "Amerikan tarzı hayattan (American way of life)" söz eder...

***

1960'ların sonunda Houston'da, hele de NASA'nın yakınında yaşamak, bilim kurgunun gerçekleştiği yerde olmak gibidir...

Başkan Kennedy, 12 Eylül 1962'de; Houston'daki Rice Üniversitesi'nin stadyumunda yaptığı tarihi konuşmada, Ay'a gitme hedefini duyurmuştur...

Zira 12 Nisan 1961 tarihinde Sovyet kozmonot Yuri Gagarin, uzaya çıkan ilk insan olarak tarihe geçmiştir...

O nedenle, bir de; Ay'a ayak basan ilk insan ünvanını da herhangi bir Sovyet vatandaşına kaptırmak çok vahim olacaktır...

Hem de iki ülke arasındaki, "soğuk savaş" ikliminin yürürlükte olduğu bir dönemde...

***

Aynı sene, uzay merkezi şehir dışına taşınırken dünyanın ilk kubbeli ve zemini yapay çimlerle kaplı stadyumu Astrodome'un inşaatı da başlamıştır...

Elbette yine Houston'daki Methodist Hastanesi'nde DeBakey ve Cooley'in gerçekleştirdikleri kalp nakli ameliyatları ile ilk tuşlu telefonu da atlamamak lazım...

Bu arada ailenin en küçüğü olan Stan'in; başta ablaları Vicky (seslendiren Natalie L'Amoreaux) olmak üzere yaş sırasına göre Steve (seslendiren Eyland Gaddy-Brewer), Jana (seslendiren Jessica Brynn Cohen), Greg (seslendiren Sam Chipman) ve Stephanie'den (seslendiren Danielle Guilbot) oluşan kardeşlerini de tanıyoruz...

Evet doğum kontrol hapları, 1960'lı yılların ürünü olduğu için altı kardeşlerdir bizimkiler...

En azından komşuları Patek'lerınki gibi sekiz çocuk değillerdir evde...

Tabii bir de, Vietnam savaşı söz konusuydu ülkede...

Yeri gelmişken; benzerlerini Ankara sokaklarında da gördüğümüz "hippiler" ile aynı zamanlardaki yeni yetme ergenlerden biri olarak giymekten büyük bir mutluluk duyduğumuz, "İspanyol paça" pantolonlara değinmeden geçmek de pek uygun olmaz...

Neyse...

Babası (seslendiren Bill Wise) NASA'da, teslimat ve sevkiyattan sorumlu, bir masa başı iş de çalışsa da Stan onu arkadaşlarına; uzay görevleriyle ilgilenen teknik ekipteymişçesine tanıtarak yalan söylemekte oldukça mahirdir...

Stan'in, Houston'daki eski bir mahallelerden birinde oturan, 1929 ekonomik buhranı günlerine tanık olan dedesi (seslendiren Larry Jack Dotson) ile torunlarını altı ayda bir "The Sound of Music"i (1965) izlemek gayesiyle sinemaya götüren babaannesi (seslendiren Mona Lee Fultz); bir şeyi en az iki kez kullanmadan atmazlardı...

Üstelik buna kağıt peçete de dahildi...

Ki, Stan'in ailesi hiçbir zaman restoranda yemek yemediği gibi çocuklar da okula, annelerinin (seslendiren Lee Eddy) evde hazırladığı tostları götürmektedirler...

Anneanne (Jennifer Griffin) ise, komplo teorilerine takıntılı olan marjinal ve paranoyak bir kadındır...

Dakika 25...

Geride sizleri; "2001: A Space Odyssey" (1968) ve "Planet of the Apes" (1968) gibi etkileyici iki film ile "Bonanza" (1959 - 1973), "The Addams Family" (1964 - 1966), "Flipper" (1964 - 1967), "Bewitched / Tatlı Cadı" (1964 - 1972), "Star Trek / Uzay Yolu" (1966 - 1969), "Dark Shadows" (1966 - 1971) ve "Mission: Impossible / Görevimiz Tehlike" (1966 - 1973) isimli zihinlere kazınmış TV dizilerine göndermeler yapılırken dönemin teknolojik, siyasal, ekonomik ve toplumsal atmosferinin de büyük bir başarıyla yansıtıldığı 72 dakikalık bir bölüm daha bekliyor olacak...

Bitirmeden, aralarında; Donovan, Creedence Clearwater Revival (CCR), The T - Bones, The 5th Dimensions, The Byrds, Johnny Cash, Henry Mancini & His Orchestra and Chorus ve bir Syd Barret bestesi ile Pink Floyd'un bulunduğu müzisyenlerin seslendirdikleri şarkıların, kulakların pasını silmekte olduğunu da belirtmiş olalım...

Keyifli seyirler,